تیترنمافلسفه و رسانه

وانموده های جنگ؛رسانه،نبرد،تصاویر

فلسفه و رسانه/یادداشت

در یادداشت های نخستین درباره نظریات بودریار بحث کردم؛ اینکه وانموده ها کپی های بدون اصل هستند، یا بازنمایی هایی که اصل آنها دیگر موجود نیست یا وانمودهایی که بسیار از واقعیت فاصله دارند. این وانموده ها دنیای فراواقعی را می سازند که ادامه خیالی بر جهان واقعی است و گاهی بر واقعیت غلبه می کند.
آریا یونسی

آریا یونسی

رسانه نگار/ پژوهشگر و دانشجوی دکترای فلسفه/ یادداشت نویس: ایبنا، امتیاز، منهای فوتبال/ دبیرداخلی نشریات تخصصی اسفار و پژوهشهای مابعدالطبیعی/ نویسنده کتابهای فخر رازی، ماخذشناسی آثار علامه طباطبایی

گاهی جنگ یا بخش بزرگی از جنگ در جهان فراواقعی رخ می دهد، نه جهان واقعی. یعنی بیش از آنکه جنگ به صورت واقعی رویارویی و کشاکش بین دو قدرت نظامی متخاصم را نشان دهد رویارویی است که در فراواقعیت رخ می دهد. کافی است بتوان وانموده هایی تولید کرد که خوراک رسانه باشند و بتوانند خود را واقعی جلوه دهند؛ آنگاه در جهان فرا واقعی که در رسانه و فضای مجازی تولید می شود جنگی بی امان در جریان است اما در جهان واقعی موضوع چنین نیست.

در حملات اخیر رژیم اسرائیل موارد این چنینی بسیار دیده می شود: حمله به اهدافی که ارزش رسانه ای بالایی دارند، هدف گرفتن ساختمان هایی که نزدیک به مناطق مسکونی هستند، زدن اهدافی که خودبخود آتش و دود زیادی تولید می کنند و بحث از تکنولوژی های جنگی لبه.

در همه این موارد ذات رسانه، عطش دیده شدن، لحاظ شده است. کاربران و حتی رسانه های سنتی خواه ناخواه باید از این رویدادها تولید خبر کنند؛ در این تصاویر آتش مهیب یا دود زیاد دیده می شود. مخاطب با دیدن این تصاویر و فیلم ها احساس می کند که خرابی زیادی به بار آمده است در حالی که چنین نیست، بلکه یک ساختمان مورد اصابت قرار گرفته است. بسیاری از این حملات برای تولید آتش و دود برای زمان طولانی است تا کاربران خود تصاویر و فیلم هایی از این آتش و دود تولید کنند.

آیا در روی زمین نیز چنین است؟ آیا جنگی واقعی در کار است؟ نه! در روی زمین تنها یک ساختمان مورد اصابت قرار گرفته است و جنگ واقعی به این معنا که دو جبهه نظامی در کشاش باشند وجود ندارد. صرفا پرتابه ای شلیک شده است و یک ساختمان نابود شده است یا آتش گرفته است.

نمونه دیگر جنگ اول خلیج فارس است که بودریار در چند مقاله کوتاه می‌گوید که این جنگ در روی زمین اتفاق نیفتاد بلکه در صفحات تلویزیون اتفاق افتاد. تصاویر منتاژ شده‌ای که رسانه‌ها ساختند تا اهداف آمریکایی ها را واقع شده نشان بدهند. بیشتر از آنکه شبیه جنگ باشد، نمایش قدرت فناوری های نوین ارتباطی و جنگی و تسلیحات پیشرفته مدرن بود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا